DNS ҚЫЗМЕТІН ЖОСПАРЛАУ

(Domain Name System) домендік атау жүйесі-Интернет атауларының қызметі,TCP/IP стандарттық қызметі болып табылады. DNS қызметіжелідегі клиенттік компьютерлерге домендік атаулардытіркеу және рұқсат мүмкіндігін береді. Домендік атаулар желідегіресурстарды табу және оларға шығу үшін пайдалануда. Microsoft Windows 2003 Server-дегі DNS қызметіне тоқталатын болсақ. DNS кеңірек пайдалану диапазонын және желінің құрамдас бөліктерінің үйлесімділігін жақсартатын, жаңа функцияларымен толықтырылды.

Active Directory-мен байланыстыру.Windows 2003 Server-де DNS қызметі Active Directoryкаталогтарының қызметімен тығыз ықпалдастырылған.

Unicode қолдау. Бастапқыда DNS стандарттық қызметі Интернетте символовASCII бірінші 128 нышандарынан ғана тұратын, атауларын пайдалануға рұқсат етті. Бұл талабы RFC 1035 да бар —DNSнегізгі стандарттарының бірі. Әр-түрлі елдерде DNS пайдалану осы стандартты кеңейтуді талап етті. Microsoft DNS қызметінде Windows 2003 Server үшін DNS қызметінде Unicode-нышандары UTF-8 қолдауды қосты, бұл RFC 1035стандартын кеңейтеді[1,24-29 б.].

WINS пен ықпалдасуы. WINS қызметімен өзара әрекеті DNS атауы кеңістігін қарау көмегімен, рұқсат берілмейтін, DNS атауларын іздеуге арналған.

DNS домені аталынған домендердің ағашының тұжырымдамасына негізделген. Ағашының әрбір деңгейі бұтақтарын немесе ағашының жапырағын білдіруі мүмкін. Бұтағы - бұл бірнеше атаудан тұратын деңгейі және аталынған ресурстарын сәйкестендіретін жинағы. Жапырағы- аталған ресурсты көрсететін аты.

Желідегі DNS-ті пайдаланар алдында, DNS атауларының кеңістігін жете жоспарлау керек. Сонымен, оны кеңейту кезінде, DNS қызметі қалай қабылданатынын анықтау керек.

Серверді реттеу

DNS серверінің конфигурацияларын ретке келтіру және өзгертудің әр-түрлі себептері керек болуы мүмкін, мысалы: 1) компьютер-серверінің атауын өзгерткен кезінде; 2) компьютер-сервері үшін домендерінің атауын өзгерткен кезінде; 3) компьютер-серверінің IP-адресінөзгерткен кезінде; 4) DNSсерверін желіден алып тастағанда; 5)негізгі серверінің (primary server) аумағын өзгерткен кезде[2,82-96 б.].

Клиенттермен басқару

Windows клиенттері үшін DNS конфигурациясы TCP/IP ерекшелігін ретке келтірген кезде әрбір компьютер үшінкелесі міндеттерін қосады:

1) әрбір компьютерге DNS хостының атауын орнатунемесе желілік қосу.

2) әрбір клиент үшін доменнің (fully qualified) толық атауын қалыптастыру үшін хост атауынан кейін орналастырылатын басты доменнің атауын орнату.

3) негізгі DNS-серверін орнату және егер серверге қол жетімділігі болмаса, пайдалануға болатын қосымша DNS-cepверлерінің тізбесі.

4)толықтай емес аталған компьютердің атауын толықтыру үшін сұраныста пайдаланылған домендерді іздеу тізімінің кезегін орнату.

Аумағын басқару

Аумағын қосқаннан кейін, жабдықтау көмегіменDNS аумағының жалпы келесі ерекшелігімен басқаруға болады:

1. аумағын пайдалануға тиым салу немесе рұқсат беру;

2. аумағының түрін өзгерту немесе қайта жасау;

3. аумағын динамикалық жаңартуға рұқсатынемесе тиым салуы.Сондай-ақ, (Start Of Authority,SOA) аумағының бастапқы жазбаларын күйге келтіруге, ресурстық жазбалары, аумағын бөлу, хабарландырудың тізбесі, WINS қарауын пайдалану, сондай-ақ кері қарау аумағымен басқару (reversezone), қажетті атауларының кері рұқсаты үшін - адрестерінен атауына.

WINS қызметі

WINS (Windows Internet Name Service) қызметі желіде пайдаланылатын компьютер және топтары үшін NetBIOS атауларын динамикалық тіркеу және рұқсат беру үшін бөлінген деректер қорын қолдауды қамтамасыз етеді.WINS қызметі NetBIOS атауларының кеңістігін және IP бір-біріне адрестік кеңістігін көрсетеді және жоғарғы TCP/IP пайдаланылатын NetBIOS, маршрутталған желілердегі NetBIOS атауларына рұқсат беруіне арналған.NetBIOS атауы компьютерлерді сәйкестендіру және басқа жалпы қол жетімді ресурстары үшін Microsoft операциондық жүйелерінің бұрынғы нұсқалары пайдалануда[3,16-21 б.].

NetBIOS хаттамасы TCP/IP басқа желілік протоколдарымен қолданылуы мүмкін (мысалы, NetBEUI немесе IPX/SPX), WINS қызметі NetBIOS TCP/IP (NetBT) жоғары NetBIOS қолдау үшін әзірленген болатын. WINS TCP/IP базасында желілердегі NetBIOS атауы кеңістігімен басқаруды ықшамдайды. WINSNetBIOS атауларын тану үшін пайдаланады, бірақ клиенттердің атауына рұқсатын тездету үшін WINS-те өзінің атауын динамикалық толықтырудан алып тастау немесе жаңартуы тиіс.

Пайдаланған әдебиттер тізімі:

1.Соловева Л.Ф. Сетевые технологии. Учебник – практикум. – СПб.БХВ – Петербург, 2004 – 416с.

2.http://www.eidos.ru.

3.Колисненко Д.Н. Сделай сам компьютерную сеть. Монтаж, настройка, обслуживание. Изд. 2-е, перераб. и доп. – СПб.:Наука и Техника, 2006. – 448 с.:ил.